Stephen King

Nessi

Stephen King(ur. 21 września 1947 w Portland) – amerykański pisarz, autor głównie literatury grozy. W przeszłości wydawał książki pod pseudonimem Richard Bachman, raz jako John Swithen. Jego książki rozeszły się w nakładzie przekraczającym 350 milionów egzemplarzy, co czyni go jednym z najbardziej poczytnych pisarzy na świecie.

Jest autorem horrorów, które przeszły do klasyki gatunku, jak np. Lśnienie, Miasteczko Salem, Podpalaczka. Nie ogranicza się jednak do jednego gatunku, czego przykładem są: Cztery pory roku, Zielona mila, Oczy Smoka, Bastion oraz 7-tomowy cykl powieści fantasy Mroczna Wieża.

W 2003 został odznaczony prestiżową nagrodą DCAL (Medal za wybitny wkład w literaturę amerykańską) przez National Book Foundation.

Wczesne lata
Kiedy King miał 3 lata, jego ojciec, Donald Edwin King, opuścił rodzinę. Jego matka, Nellie Ruth Pillsbury, wychowała samotnie syna i jego adoptowanego starszego brata – Davida. Mieli często problemy finansowe. Przeprowadzili się do domu rodzinnego Ruth, do Durham w stanie Maine, ale mieszkali czasowo w Fort Wayne, w stanie Indiana oraz w Stratford, stan Connecticut.

Jako dziecko, King był świadkiem nieszczęśliwego wypadku – jeden z jego przyjaciół został potrącony przez pociąg i zmarł[2].

King uczęszczał do Durham Elementary School i Lisbon Falls High School (matura 1966), w stanie Maine.

King zaczął pisać bardzo wcześnie. Namówiła go do tego matka. Dostał od niej na Boże Narodzenie pierwszą maszynę do pisania marki Royal. W 1960 r. napisał pierwsze opowiadanie, które wysłał do wydawcy. Niestety, bez odpowiedzi. Pierwszym, które udało mu się opublikować było "Byłem nastoletnim rabusiem grobów" które Mike Garret (wydawca) opublikował pod tytułem W półświecie grozy. Stworzył wraz z bratem niskonakładową gazetkę o tytule Szmatławiec Dave'a, który rozprowadzali po rodzinnym miasteczku. W szkole napisał opowiadanie oparte na filmie Studnia i wahadło, wydał je we własnym wydawnictwie, które zatytułował V.I.B., i sprzedawał je przyjaciołom. Kiedy nauczyciele odkryli ten proceder, zmusili go do oddania zysków ze sprzedaży. Jako dziecko uwielbiał oglądać filmy, czytać komiksy oraz serię książek Opowieści z Krypty.

W latach 1966 do 1971, King studiował anglistykę na Uniwersytecie Stanu Maine, w Orono. Od drugiego roku pisał do kolumny w studenckiej gazecie Maine Campus, zatytułowanej King's Garbage Truck. Studia ukończył w 1970 roku, tym samym nabył prawo do nauczania języka angielskiego na poziomie licealnym. Rok po studiach, w 1971 roku, poślubił Tabithę Spruce. Mają trójkę dzieci – Naomi Rachel, Owen Phillip i Joe Hill. Aby opłacić studia, King pracował w wielu zawodach, również w pralni przemysłowej. Następnie uczył angielskiego w Hampden Academy w Hampden, stan Maine . Rodzina Kingów miała spore problemy finansowe, dlatego Stephen pisał opowiadania (większość była publikowana w męskich magazynach), aby związać koniec z końcem. Jak pisze we wstępie do Carrie, jeśli jedno z ich dzieci przeziębiło się, Tabitha żartowała "Dalej, Steve, wymyśl jakiegoś potwora". Stephen King miał przez ponad dziesięć lat problemy z alkoholem.

W drodze do sławy

W tym okresie, King rozpoczął wiele powieści. Pierwsza, Carrie, miała początkowo być zwykłym opowiadaniem, jednak przerodziła się w coś większego. Jest to opowieść o młodej dziewczynie obdarzonej paranormalnymi zdolnościami. King miał problemy z ukończeniem tej pierwszej powieści, zniechęcony wyrzucił ją raz do śmieci. Dopiero żona odratowała powstającą powieść i zachęciła męża do dalszej pracy. Po ukończeniu powieści, King wysłał maszynopis do wydawnictwa Doubleday i zapomniał o niej. Przypomniał sobie, kiedy dostał ofertę wydania jej za $2,500. Krótko później, wartość Carrie wzrosła tak niesamowicie, że Stephen King sprzedał prawa do drugiego wydania swojej powieści za $400,000. Krótko po wznowieniu, jego matka umarła na raka. Jego ciotka Emrine przeczytała jej powieść zanim umarła.

W powieści Jak pisać. Pamiętnik rzemieślnika King przyznaje, że w tym czasie był prawie ciągle pijany, a z alkoholizmem walczył ponad dziesięć lat. Dodaje ponadto, że był nietrzeźwy na pogrzebie swojej matki. "Uważam, że poszło mi całkiem nieźle, biorąc pod uwagę jak bardzo byłem wtedy pijany". Swój portret jako ojca alkoholika umieścił w jednej ze swoich powieści Lśnienie, do czego nie przyznawał się przez wiele lat, nawet przed sobą. Z nałogu pomogła mu wyjść rodzina i przyjaciele.

Stephen King chwili obecnej mieszka wraz z żoną w Bangor, stan Maine. Oprócz tego ma rezydencję zimową nad Zatoką Meksykańską w Sarasocie, na Florydzie. Ich dzieci są już dorosłe i żyją osobno. Owen i Joseph są również pisarzami, a jedyna córka Kinga Naomi jest wielebną w Powszechnym Kościele Antytrynitariuszy w Plantation, w stanie Floryda, gdzie żyje ze swoim partnerem.

Stephen King od 1981 jest najbogatszym pisarzem świata. Przez 35 lat dorobił się majątku przekraczającego 2 miliardy dolarów.

Warsztat literacki

W książce Jak pisać. Pamiętnik rzemieślnika King dokonał analizy swojego warsztatu. King wierzy, że dobra książka nie może powstać całkowicie "świadomie", ale nie może też być napisana "od ręki". Według niego pisarz powinien się skupić na pojedynczym "nasieniu" i pozwolić aby powieść z niego wykiełkowała. King często zaczyna pisać książkę nie wiedząc jak ją skończy. Wspomina, że będąc w połowie pisania serii Mroczna Wieża, mając prawie 30-letnie doświadczenie pisarskie, otrzymał list od kobiety, która miała raka i prosiła, aby zdradził jej zakończenie serii, ponieważ prawdopodobnie nie doczeka publikacji ostatniego tomu. Wtedy dopiero zdał sobie sprawę, że nie wie jak się skończy. King wierzy w swój styl pisarski i twierdzi, że najlepsze rzeczy pisze, kiedy nie ma żadnego planu. w Jak pisać. Pamiętnik rzemieślnika King porównuje pisanie do pracy w wykopaliskach. Odnaleziona skamieniałość już jest uformowana, trzeba ją tylko "wydobyć", oczywiście ze zbędnego osadu. Podobnie King "wydobywa" swoje powieści na światło dzienne.

King jest lubiany za swoją wnikliwość w szczegóły, kontynuacje i introspekcje; wiele powieści, które z pozoru wydają się niezwiązane ze sobą, łączą drugoplanowi bohaterowie, fikcyjne miasta, albo odniesienia do wydarzeń z poprzednich książek.

Książki Kinga są zapełnione licznymi odniesieniami do amerykańskiego folkloru i kultury, z których wyciąga mroczne strony i wokół nich buduje powieści. Wielu jego bohaterów musi stoczyć walkę ze swoim strachem, ze swoimi słabościami. Częstymi tematami w jego twórczości są: zbrodnie, wojny (szczególnie Wojna w Wietnamie), przemoc, zdolności paranormalne i rasizm.

Jest również lubiany za swój nieformalny język; często odwołuje się do "Stałych Czytelników", albo "przyjaciół z sąsiedztwa" co uprzyjemnia lekturę.

Stephen King ma bardzo prosty przepis jak zostać dobrym pisarzem: "Czytaj cztery godziny dziennie i pisz cztery godziny dziennie. Jeśli nie masz na to wystarczająco dużo czasu to nie oczekuj, że będziesz dobrym pisarzem".

King znalazł również definicję na talent pisarski: "Jeśli piszesz coś, za co ktoś daje ci czek, jeśli pomyślnie pieniężysz czek i płacisz tymi pieniędzmi rachunek za prąd, to można powiedzieć, że jesteś utalentowany".

Krótko po wypadku samochodowym King napisał po raz pierwszy ręcznie powieść – Łowca snów, za pomocą pióra marki Waterman, które nazwał "najlepszą na świecie maszyną do pisania".

Powieści
1974 – Carrie
1975 – Miasteczko Salem ('Salem's Lot)
1977 – Lśnienie (The Shining) – w Polsce wydana także pod tytułem Jasność
1978 – Bastion (The Stand)
1979 – Martwa strefa (The Dead Zone) – w Polsce wydana także pod tytułem "Strefa śmierci"
1980 – Podpalaczka (Firestarter)
1981 – Cujo
1982 – Mroczna Wieża I: Roland (The Dark Tower: The Gunslinger)
1983 – Christine
1983 – Rok wilkołaka (Cycle of the Werewolf)
1983 – Cmętarz zwieżąt (Pet Sematary) – w Polsce wydana także pod tytułem Smętarz dla zwierzaków (Dokładnie w takiej pisowni)
1984 – Talizman (The Talisman) – wspólnie z Peterem Straubem
1986 – To (It)
1987 – Mroczna Wieża II: Powołanie trójki (Drawing of the Three)
1987 – Oczy Smoka (Eyes of the Dragon)
1987 – Stukostrachy (The Tommyknockers)
1987 – Misery
1989 – Mroczna połowa (The Dark Half)
1990 – Bastion (Wersja bez skrótów)
1991 – Mroczna Wieża III: Ziemie jałowe (The Waste Lands)
1991 – Sklepik z marzeniami (The Needful Things)
1992 – Gra Geralda (Gerald's Game)
1992 – Dolores Claiborne
1994 – Bezsenność (Insomnia)
1995 – Rose Madder
1996 – Zielona mila (The Green Mile) – książka wydana została również w sześciu osobnych tomach.
1996 – Desperacja (Desperation)
1997 – Mroczna Wieża IV: Czarnoksiężnik i kryształ (Wizard & Glass)
1998 – Worek Kości (Bag of Bones)
1999 – Pokochała Toma Gordona (The Girl who Loved Tom Gordon)
2001 – Łowca snów (Dreamcatcher)
2001 – Czarny Dom (Black House) – wspólnie z Peterem Straubem
2000-2001 – The Plant (Powieść wydana w internecie)
2002 – Buick 8 (From a Buick Cool

2003 – Mroczna Wieża I: Roland (wersja 2003) (The Dark Tower: The Gunslinger)
2003 – Mroczna Wieża V: Wilki z Calla (Wolves of the Calla)
2004 – Mroczna Wieża VI: Pieśń Susannah (The Song of Susannah)
2004 – Mroczna Wieża VII: Mroczna Wieża (The Dark Tower)
2005 – Colorado Kid (Colorado Kid)
2005 – Miasteczko Salem (Nowa wersja)
2006 – Komórka (Cell)
2006 – Historia Lisey (Lisey's Story)
2008 – Ręka mistrza (Duma Key)
2009 – Under The Dome

Ekranizacje [edytuj]

Oto lista filmów powstałych na podstawie twórczości Stephena Kinga (włączając powieści pisane jako Richard Bachman):

Lata 70.

1976 – Carrie (Carrie)
1979 – Miasteczko Salem (Salem's Lot) (serial telewizyjny)

Lata 80.

1980 – Lśnienie (The Shining)
1982 – Koszmarne opowieści (Creepshow) (składa się z pięciu krótkich filmów: Father's Day, The Lonesome Death of Jordy Verrill, Something to Tide You Over, The Crate i They're Creeping Up On You)
1982 – The Boogeyman (krótki film na podstawie opowiadania ze zbioru Nocna zmiana)
1983 – Cujo (aka Pies) (Cujo)
1983 – Martwa strefa (The Dead Zone)
1983 – Christine (Christine)
1983 – Disciples of the Crow (krótki film na podstawie opowiadania Dzieci kukurydzy)
1983 – The Woman in the Room (krótki film wyreżyserowany przez Franka Darabonta)
1984 – Dzieci kukurydzy (Children of the Corn) (film na podstawie opowiadania ze zbioru Nocna zmiana)
1984 – Podpalaczka (Firestarter)
1985 – Oko kota (Cat's Eye) (składa się z trzech krótkich filmów: Quitters, Inc., The Ledge, i The General, z których ostatni nie powstał na podstawie twórczości Kinga)
1985 – Srebrna kula (Silver Bullet) (na podstawie powieści Rok wilkołaka)
1985 – Stephen King's Nightshift Collection (składa się z dwóch krótkich filmów: The Woman in the Room i The Boogeyman)
1985 – Word Processor of the Gods (odcinek serialu Opowieści z ciemnej strony (Tales from the Darkside) na podstawie opowiadania ze zbioru Szkieletowa załoga)
1986 – Gramma (odcinek serialu Strefa mroku (The Twilight Zone) na podstawie opowiadania ze zbioru Szkieletowa załoga)
1986 – Maksymalne przyspieszenie (Maximum Overdrive) (na podstawie opowiadania Ciężarówki ze zbioru Nocna zmiana; reżyserem King)
1986 – Stań przy mnie (aka Zostańcie ze mną) (Stand by Me) (na podstawie opowiadania Ciało ze zbioru Cztery pory roku)
1987 – Creepshow 2 – Opowieści z dreszczykiem (Creepshow 2) (składa się z trzech krótkich filmów: Old Chief Wood'n'head, The Raft, i The Hitchhiker)
1987 – Powrót do Miasteczka Salem (A Return to Salem's Lot) (sequel filmu Miasteczko Salem)
1987 – Uciekinier (The Running Man) (luźna adaptacja powieśći Uciekinier)
1987 – The Last Rung on the Ladder (krótki film na podstawie opowiadania ze zbioru Nocna zmiana)
1987 – Sorry, Right Number (odcinek serialu Opowieści z ciemnej strony (Tales from the Darkside) na podstawie opowiadania ze zbioru Marzenia i koszmary)
1989 – Smętarz dla zwierzaków (Pet Sematary)

Lata 90.

1990 – The Cat From Hell (krótki film, który jest częścią filmu Opowieści z ciemnej strony (Tales From The Darkside – The Movie)
1990 – Cmentarna szychta (Graveyard Shift) (film na podstawie opowiadania ze zbioru Nocna zmiana)
1990 – To (It) (serial telewizyjny)
1990 – Misery (Misery)
1990 – The Moving Finger (odcinek serialu Monsters oparty na opowiadaniu ze zbioru Marzenia i koszmary)
1991 – Złote lata (Golden Years) (oryginalny serial telewizyjny) {Stephen King występuje jako kierowca autokaru}
1991 – Oni czasami wracają (Sometimes They Come Back) (film na podstawie opowiadania ze zbioru Nocna zmiana)
1992 – Kosiarz umysłów (The Lawnmower Man) (King wytoczył rozprawę twórcom, bo bez zezwolenia umieścili jego nazwisko w początkowych napisach. Wygrał – film nie może być pokazywany z jego nazwiskiem na początku[potrzebne źródło])
1992 – Lunatycy (Sleepwalkers) (scenariusz napisał King)
1993 – Mroczna połowa (The Dark Half)
1993 – Sklepik z marzeniami (aka Sprzedawca śmierci) (Needful Things)(wydane również w trzygodzinnej wersji reżyserskiej)
1993 – Stukostrachy (The Tommyknockers) (serial telewizyjny)
1994 – Skazani na Shawshank (The Shawshank Redemption) (powieść Skazani na Shawshank ze zbioru Cztery pory roku)
1994 – Bastion (The Stand) (serial telewizyjny)
1995 – Langoliery (aka Pożeracze czasu) (The Langoliers) (serial telewizyjny na podstawie opowiadania ze zbioru Czwarta po północy)
1995 – Maglownica (The Mangler) (film na podstawie opowiadania ze zbioru Nocna zmiana)
1995 – Dolores Claiborne (Dolores Claiborne)
1995 – Stephen King's Nightshift Collection (składa się z trzech krótkich filmów, tylko pierwszy ma coś wspólnego z Kingiem: Disciples of the Crow (oparte na opowiadaniu Dzieci kukurydzy), The Night Waiter, i Killing Time; niektóre wersje zawierają tylko dwa filmy)
1995 – The Outer Limits (serial telewizyjny – odcinek The Revelations of Becka Paulson oparty na opowiadaniu Kinga)
1996 – Przeklęty (Thinner) (na postawie powieści Chudszy)
1997 – Lśnienie (The Shining) (serial telewizyjny)
1997 – Ghosts (teledysk Michaela Jacksona)
1997 – Nocne zło (The Night Flier) (film na podstawie opowiadania Nocny Latawiec ze zbioru Marzenia i koszmary)
1997 – Autostrada strachu (Quicksilver Highway) (część Chattery Teeth, oparta na opowiadaniu ze zbioru Marzenia i koszmary)
1997 – Trucks (telewizyjny remake filmu Maksymalne przyspieszenie)
1998 – Chinga (odcinek serialu Z Archiwum X)
1998 – Uczeń Szatana (Apt Pupil) (powieść ze zbioru Cztery pory roku)
1999 – Zielona mila (The Green Mile)
1999 – Furia: Carrie 2 (The Rage: Carrie 2) (sequel filmu Carrie)
1999 – Sztorm stulecia (Storm of the Century) (oryginalny serial telewizyjny)
1999 – Llamadas

Po roku 2000

2000 – Paranoja (Paranoid) (oparte na wierszu)
2001 – Serca Atlantydów (Hearts in Atlantis)
2001 – Strawberry Spring (krótki film na podstawie opowiadania ze zbioru Nocna zmiana)
2002 – Czerwona Róża (Rose Red) (oryginalny serial telewizyjny)
2002 – Martwa strefa (The Dead Zone) (serial telewizyjny)
2002 – Night Surf (krótki film na podstawie opowiadania ze zbioru Nocna zmiana)
2002 – Rainy Season (krótki film na podstawie opowiadania ze zbioru Marzenia i koszmary)
2002 – Carrie (Carrie) (telewizyjny remake)
2003 – Łowca snów (Dreamcatcher)
2003 – Z dziennika Ellen Rimbauer: Czerwona Róża (The Diary of Ellen Rimbauer) (film telewizyjny)
2003 – Autopsy Room Four
2003 – Here There Be Tygers (krótki film na podstawie opowiadania ze zbioru Szkieletowa załoga)
2003 – The Man in the Black Suit
2004 – Sekretne okno (Secret Window) (powieść Secret Window, Secret Garden ze zbioru Czwarta po północy)
2004 – Szpital Królestwo (Kingdom Hospital) (serial telewizyjny)
2004 – Miasteczko Salem ('Salem's Lot) (remake telewizyjny)
2004 – Luckey Quarter
2004 – The Secret Transit Codes of America's Highways
2004 – All That You Love Will Be Carried Away
2004 – Jazda na Kuli (Riding the Bullet) (film na podstawie opowiadania ze zbioru Wszystko jest względne)
2006 – Desperacja (Desperation) (film)
2006 – Marzenia i koszmary (Nightmares and Dreamscapes: From the stories of Stephen King)
2007 – 1408 (1408) (film na podstawie opowiadania ze zbioru Wszystko jest względne)
2007 – Mgła (The Mist) (film na podstawie opowiadania ze zbioru Szkieletowa załoga)
2008 – N. (serial komiksowy, dostępny na telefony komórkowe, na podstawie opowiadania N. ze zbioru Po zachodzie słońca)
2009 – Cadillac Dolana (Dolan's Cadillac)
2009 – Dzieci kukurydzy (Children of the Corn)

Zapowiedzi
2009 – Wszystko jest względne (Everything's Eventual)
2010 – Talizman (The Talisman) (serial telewizyjny)
2010 – From a Buick 8
2011 – Bag of Bones